Ocena materiału siewnego polega na sprawdzeniu, czy spełnia on wymogi w zakresie jego wytwarzania oraz jakości. Proces ten zależy od kategorii wytwarzanego materiału oraz gatunku roślin. Ocena materiału siewnego obejmuje ocenę polową, laboratoryjną i cech zewnętrznych. Ważną częścią tego procesu jest też ocena tożsamości i czystości odmianowej roślin. Sprawdź, na czym dokładnie polega ten etap.
Ocena materiału siewnego przez Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych (COBORU)
Za ocenę tożsamości i czystości odmianowej roślin odpowiada Centralny Ośrodek Badania Odmian Roślin Uprawnych. Specjaliści z COBORU sprawdzają na każdym etapie wegetacji, czy cechy odmiany roślin nie uległy zmianie w procesie rozmnażania. W tym okresie można bowiem najłatwiej rozpoznać na podstawie kształtu i barwy kwiatu oraz wyglądu całej rośliny, czy należy ona do konkretnej odmiany zgłoszonej do kwalifikacji, a także czy nie posiada domieszek innych gatunków bądź odmian. Badanie to służy zatem potwierdzeniu czystości i tożsamości odmianowej poszczególnych partii materiału siewnego.
Wykwalifikowani specjaliści dokonują oceny tożsamości i czystości odmianowej roślin przez porównanie roślin pozyskanych z próby testowanej partii nasion danej odmiany z roślinami, które pobrano z próby wzorcowej tej samej odmiany na kontrolnym poletku. Materiał siewny z badanej partii nasion jest też porównywany z urzędowym opisem odmiany roślin.
Oceny dokonuje się na poletku kontrolnym, biorąc pod uwagę konkretne wymogi zgodne z metodyką badania OWT (odrębności, wyrównania i trwałości). Próbę pobraną do oceny wysiewa się na dwóch polach kontrolnych. Co istotne, próby do oceny czystości odmianowej i tożsamości roślin pobierają wyłącznie urzędowi próbobiorcy. Robią to zazwyczaj na wniosek właściciela partii podlegającej ocenie. Próbki są wysyłane przez inspektorat wojewódzki do jednostki wskazanej przez COBOR i na adres wskazany przez Centralny Ośrodek. Uzyskane wyniki składają się z oceny wstępnej oraz następczej.
Stacja Doświadczalna Oceny Odmian (SDOO) i jej zadania
Centralnemu Ośrodkowi Badania Odmian Roślin Uprawnych podlegają Stacje Doświadczalne Oceny Odmian. To doświadczalne gospodarstwa rolne, które zajmują się badaniem i oceną odmian roślin, zwłaszcza w zakresie ich odrębności, wyrównania i trwałości (testy OWT). Stacja Doświadczalna Oceny Odmian ocenia ponadto wartości gospodarcze różnych odmian przed i po wpisaniu ich do rejestru.