Chodzi o projekt zmiany rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 2015 r. w sprawie szczegółowego zakresu i sposobów realizacji niektórych zadań Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
– Na przestrzeni ostatnich kilku lat w sytuacji powtarzającej się suszy zarówno wojewodowie, przedstawiciele jednostek samorządu terytorialnego jak i organizacje rolnicze wnioskowali o usprawnienie szacowania szkód powstałych w wyniku suszy, wskazując na duże obciążenie komisji powołanych przez wojewodę, które w krótkim czasie nie tylko muszą oszacować powstałe szkody ale również sporządzić protokół – czytamy w uzasadnieniu do projektu rozporządzenia .
Resort rolnictwa tłumaczy, że z uwagi na błędy w protokołach jakie się zdarzały, trzeba było protokoły korygować. Skutkowało to dodatkową pracą komisji, pracowników urzędów wojewódzkich oraz Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa i jednocześnie powodowało niezadowolenie rolników.
Ponadto w związku z pandemią COVID-19 mogą pojawić się liczne problemy z powoływaniem komisji szacujących szkody, wojewodowie już zgłaszają wnioski o zmianę zasad szacowania szkód. Dlatego ministerstwo proponuje wprowadzenie nowych regulacji określających zasady ubiegania się o pomoc publiczną w przypadku wystąpienia suszy.
W projekcie rozporządzenia przewiduje się m.in. umożliwienie rolnikom zgłaszania wniosków o oszacowanie szkód powstałych w wyniku suszy za pośrednictwem specjalnej aplikacji publicznej. Umożliwi ona weryfikację zgłoszeń z zasięgiem Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW), który określa wystąpienie suszy i ustalonym poziomemu strat w plonach, a następnie udostępni rolnikowi protokół określający, wysokości szkód w jego gospodarstwie. Zdaniem autorów projektu aplikacja powinna znacznie usprawnić szacowanie szkód na polach i przyspieszyć możliwość ubiegania się o pomoc.
W projektowanym rozporządzeniu określono warunki ubiegania się o preferencyjne kredyty z dopłatami do oprocentowania na wznowienie produkcji w związku z wystąpieniem szkód w gospodarstwie rolnym. O taki kredyt będzie mógł ubiegać się rolnik którzy posiadają numer identyfikacyjny w systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności; u którego wystąpiły straty powyżej 30 proc. średniej rocznej produkcji rolnej w gospodarstwie rolnym z ostatnich trzech lat poprzedzających rok, w którym wystąpiły szkody; będący mikroprzedsiębiorstwem, małym, średnim albo dużym przedsiębiorstwem w rozumieniu unijnych przepisów.
Dopłaty do oprocentowania będą mogły być stosowane przez okres do 4 lat, od 30 września roku w którym wystąpiła susza. Warunkiem udzielenia pomocy zgodnie z projektowanymi przepisami będzie dołączenie przez producenta rolnego do wniosku o kredyt bankowy protokołu oszacowania szkód w formie dokumentu elektronicznego.
Producent rolny może złożyć wniosek o oszacowanie szkód nie później niż 15 października, tj. po zakończeniu monitoringu suszy. We wniosku informacja o procentowej wysokości szkód w poszczególnych uprawach, nie może być wyższa niż ustalona przez Instytut Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa, natomiast informacja o liczbie zwierząt musi być zgodna zdanymi z systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt, o ile dla danego gatunku zwierząt jest prowadzony ten rejestr.
Wysokość pomocy suszowej ma być ustalona jako iloczyn deklarowanej przez rolnika powierzchni uprawy, gdzie wystąpiły straty oraz stawki pomocy. Wysokość stawki pomocy będzie zależała od obsady posiadanych przez producenta rolnego zwierząt z gatunku bydło, owce lub kozy na powierzchnię wieloletnich użytków zielonych w gospodarstwie rolnym tego producenta.
wysokość oprocentowania kredytów dla kredytobiorców, będzie natomiast zależała od tego czy rolnik posiada ubezpieczenie co najmniej 50 proc. powierzchni upraw rolnych ryzyka suszy.