Przy określaniu wymagań dotyczących odpowiedniej jakości ziarna przeznaczonego do przemiału należy rozróżnić ocenę technologicznej wartości przemiałowej i wypiekowej.
Wartość technologiczna ziarna to zespół cech gwarantujących uzyskanie odpowiedniego efektu przy jego przerobie.
Wartość wypiekowa to z kolei zespół cech ziarna, które decydują o zapewnieniu dobrej jakości mąki otrzymanej z przemiału, czyli o zapewnieniu mące właściwych cech użytkowych, pożądanych przez jej odbiorcę w procesie dalszego przerobu na cele piekarskie lub cukiernicze.
W przypadku mąki do produkcji pieczywa, jej własności wypiekowe powinny zapewniać otrzymanie chleba o dużej objętości z miękiszem o drobnej, równomiernej porowatości oraz z cienką i rumianą skórką. Cechy użytkowe mąki są na tyle pierwszoplanowym zagadnieniem, że często wydają się jedynym problemem oceny jakości ziarna przeznaczonego do przemiału. Z tego też zapewne względu duża część instytucji zajmujących się oceną jakości ziarna poprzestaje na ocenie wartości wypiekowej.
Dlatego też właściwe rozpoznanie jakości ziarna w celu zagwarantowania odpowiedniej jakości mąki dla jej odbiorcy stanowi jednocześnie podstawowe oczekiwania przemysłu młynarskiego. Dla młynarza niezbędne jest również właściwe rozpoznanie cech przemiałowych. Rozumiemy pod tym pojęciem zespół cech gwarantujący uzyskanie z przemiału ziarna jak największej masy jasnej mąki. Jasna mąka cechuje się niską zawartością soli mineralnych, określaną zawartością tzw. popiołu (zazwyczaj w granicach do 0,55%).
Ocenę własności technologicznych ziarna pod względem przemiałowym, jak i wypiekowym, przeprowadzić można za pomocą metod pośrednich i bezpośrednich. Wśród metod pośrednich wyróżnić należy ocenę cech fizycznych i chemicznych ziarna oraz cech reologicznych mąki uzyskanej z przemiału. Do metod bezpośrednich należy zaliczyć doświadczalny, próbny przemiał ziarna oraz doświadczalny, próbny wypiek.
Własności przemiałowe ziarna w sposób pośredni ocenić można za pomocą wskaźników: wilgotności ziarna, masy ziarna w stanie zsypnym, wyrównania ziarna, ilości zanieczyszczeń w masie ziarna oraz zawartości popiołu w ziarnie.
Do bezpośredniej oceny własności przemiałowych ziarna służą wyniki próbnego, laboratoryjnego przemiału, przeprowadzonego przy użyciu specjalnych młynów laboratoryjnych, według ściśle ustalonej metodyki przemiału. Ocenie podlega wielkość wyciągu mąki, w obowiązkowym powiązaniu z zawartością popiołu w mące.
Przydatność ziarna do celów wypiekowych oceniać można na podstawie zawartości i jakości białka technologicznego, tj. glutenu, ogólnej zawartości białka, wielkości testu sedymentacyjnego, liczby opadania, ilości uszkodzonej skrobi, wodochłonności mąki, oznaczeń amylograficznych oraz wyników oceny testów reologicznych, takich jak: farinograficznego, alwaograficznego, ekstensograficznego.
Własności wypiekowe mąki z badanego ziarna sprawdza się na podstawie próbnego wypieku laboratoryjnego, przeprowadzonego według ściśle określonej metodyki i wybranej metody oceny jakości otrzymanego pieczywa. Ocenie podlegają takie cechy pieczywa, jak: masa, objętość, przypiek, ocena cech jakościowych miękiszu i skórki.
Należy zwrócić uwagę, iż rozwiązaniem niezwykle skutecznym w czyszczeniu i selekcji ziarna zbóż są separatory aerodynamiczne produkowane przez ASM Technology. Dzięki unikalnej, opatentowanej technologii pozwalają one nie tylko na doskonałe czyszczenie ziarna, ale także na jego podział na frakcje z uwzględnieniem ciężaru i wyrównania. Technologia ASM sprawdza się zarówno na etapie zbiorów, przechowywania, czy przygotowania materiału do sprzedaży. Istotny jest również fakt że separatory ASM pracują z każdym rodzajem ziarna, niezależnie od jego wilgotności.