Jakość wody używanej jako nośnika pestycydów ma znaczący wpływ na skuteczność prowadzonych przez rolników oprysków. Wciąż jednak nie wszyscy zwracają na ten fakt uwagę. A przecież zanieczyszczona ciecz może np. zatykać dysze, sprawiając, że prowadzenie pracy będzie bardzo frustrujące. Co więcej, istnieje szereg czynników, określających jakość wody, które nie są widoczne gołym okiem, a w istotny sposób wpływają na skuteczność zabiegów agrotechnicznych. Jednym z najważniejszych jest pH. Wyjaśniamy, jaka powinna być jego wartość i podpowiadamy, w jaki sposób przeprowadzić zakwaszanie wody.
Obniżenie pH wody – co warto wiedzieć?
Woda, której używa się do rozprowadzania środków ochrony roślin i biostymulatorów może mieć różne źródła pochodzenia. Wielu rolników korzysta przede wszystkim z ujęć głębinowych. Taka woda najczęściej jest wolna od widocznych zanieczyszczeń np. pochodzenia biologicznego. Nie oznacza to jednak, że stanowi idealny nośnik dla pestycydów. Zazwyczaj zawiera wiele jonów wapnia, magnezu lub wodorowęglanów, które wpływają na twardość wody i wysokie pH.
Wartość pH wody to metoda opisywania, jak kwaśna lub zasadowa jest ciecz. Neutralne pH wynosi około 7, podczas gdy np. pH 2 jest bardzo kwaśne, a pH 14 jest bardzo zasadowe (alkaliczne). Należy pamiętać, że skala pH jest skalą logarytmiczną. Oznacza to, że pH 6 jest 10 razy bardziej kwaśne niż pH 7, podczas gdy pH 8 jest 10 razy bardziej zasadowe niż pH 7 i 100 razy bardziej zasadowe niż pH 6.
Dlaczego zmniejszenie pH wody jest tak ważne w rolnictwie?
Działanie pestycydów (zwłaszcza insektycydów) może ulec znacznemu pogorszeniu, jeśli używana woda jest zasadowa (o pH powyżej 7,5). Może to prowadzić do hydrolizy alkalicznej, która powoduje rozkład pestycydu do postaci nieaktywnej, co skutkuje m.in. słabym działaniem insektobójczym. Rozkład ten można spowolnić lub mu zapobiec, stosując zakwaszanie wody do oprysku, aby osiągnąć poziom pH 6 lub niższy. Zakwaszone opryski skuteczniej zwalczają szkodniki i dłużej zapewniają odpowiednią ochronę roślin.
Wartość pH wpływa również na rozpuszczalność i wchłanianie składników odżywczych. Wiele z nich można rozprowadzić wyłącznie przy pomocy roztworu na bazie wody. Nawozy i produkty odżywcze, które mają neutralne pH i niską rozpuszczalność w cieczy, utrudniają roślinom natychmiastowe wchłanianie składników odżywczych. Zakwaszanie wody do bezpiecznego poziomu zwiększa rozpuszczalność wspomnianych substancji w zbiorniku opryskiwacza, czyniąc je łatwiej dostępnymi dla roślin. Tam, gdzie wymagana jest sprawna reakcja – na przykład w przypadku szybko rosnących upraw, efekt ten jest szczególnie ważny.
Jakie pH wody do oprysku jest najlepsze?
Trudno jednoznacznie określić, jaka dokładna wartość pH wody jest najlepsza do oprysku, ponieważ to zależy od rodzaju stosowanych środków ochrony i regulatorów wzrostu, roślin oraz od celu oprysku. W wielu przypadkach optymalne pH wody do oprysku wynosi około 4,5-6,5 (odczyn lekko kwaśny).
Najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie stosowanie wody o pH, które wartością zbliżone jest do pH wykorzystywanego pestycydu. Dlatego warto dokładnie zapoznać się z opisem danego produktu na etykiecie lub zapytać o szczegóły specjalistę, który go dostarcza. Większość dostępnych na rynku pestycydów cechuje się kwaśnym odczynem. Należy pamiętać, że nie tylko pH wody jest istotne w przygotowaniach do prowadzenia oprysku. Ważna będzie również temperatura cieczy – powinna ona być zbliżona do tej z otoczenia.
Zakwaszenie wody – jak je przeprowadzić?
Zanim zdecydujemy się na obniżenie pH wody, warto najpierw zbadać jej skład chemiczny i właściwości. Najprostszym rozwiązaniem jest pobranie próbki wody, przy pomocy której będą prowadzone opryski i dostarczenie jej do najbliższej stacji chemiczno-rolniczej lub sanitarno-epidemiologicznej. Badanie można również przeprowadzić samodzielnie, wykorzystując np. miernik zakwaszenia.
W jaki sposób obniża się pH wody? Rozwiązań jest kilka. Wielu rolników dodaje do oprysku kondycjonery, adiuwanty bądź nawozy fizjologicznie kwaśne. Popularne jest także zakwaszanie wody do oprysku kwaskiem cytrynowym. Pół kilograma tego związku chemicznego na 1000 litrów wody pozwala obniżyć jej pH z ok. 8 do ok. 5.